މިހާރުގެ ޅެންވެރިންނަށް ސޯދުބެ އިލްތިމާސްކުރެއްވީ ކުރީގެ ޅެންތަކުން ނަމޫނާ ލިބިގަތުމަށް

ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ 15 ވަނަ ދުވަސް ފާހަގަކުރަނީ ދިވެހި ޅެންވެރީންގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައެވެ. ޅެންވެރީންގެ ދުވަހެއް ރާއްޖޭގައި ފާހަގަކުރެވެން ފެށީ 1989 ވަނަ އަހަރުއެވެ.

ޅެންވެރިންގެ ދުވަސް ޖެނުއަރީމަހުގެ 15 ވަނަ ދުވަހު ފާހަގަކުރުމަށް ސަރުކާރުން ނިންމެވީ ދިވެހި ޅެންވެރިކަމުގެ ޘާޤިބު އަލްއުސްތާޛް އިބްރާހިމް ޝިހާބު، ދެމިއޮތުމުގެ ޢާލަމަށް ދަތުރުކުރެއްވި ދުވަސް ހަނދާނަށް ގެނައުމުގެ ގޮތުންނެވެ. މިދުވަސް ފާހަގަކުރުމުގެ ބޭނުމަކީ ދިވެހި ޝާޢިރިއްޔާތުގެ ދުނިޔެއަށް ޚިދުމަތް ކުރައްވާ ޅެންވެރިންގެ ބުރަ މަސައްކަތުގެ އަގުވަޒަން ކުރުމެވެ.

ދިވެހިބަހުގެ އަދަބިއްޔާތަށް މުއްސަނދިކަމާއި އާރޯކަން ގެނުވައިދޭ، އަދަބިއްޔާތުގެ އެންމެ މުހިންމު ބަހާއަކީ ދިވެހި ޅެންވެރިކަމެވެ. ދިވެހި ޅެންތަކަކީ އޭގައި ފުން އަސަރާއި ފަށުވިކަން އެކުލެވޭ ދިވެހި އަދަބިއްޔާތުގެ ރީތި އުފެއްދުންތަކެކެވެ. ދިވެހި އަދީބުންގެ އުފެއްދުންތެރިކަމާއި މުއްސަނދި ޚިޔާލުތައް ދިވެހި ޅެންތަކުން ފެނެއެވެ.

ކޮންމެ އަހަރެއްގައިވެސް ޅެންވެރީންގެ ދުވަސް ރާއްޖޭގައި އަރާ ހުންނެވި ޅެންވެރިއަކަށް ތަޚްސީސް ކުރައްވައެވެ. މިގޮތުން މިއަހަރުގެ ޅެންވެރީންގެ ދުވަސް ތަޚްސީސްކުރެއްވުމަށް ދިވެހިބަހުގެ އެކެޑެމީން ކަނޑައަޅުއްވާފައިވަނީ މިފަހުން އުފެދުނު ދިވެހި ބަހުގެ އުސްތާޛަށެވެ. އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންގެ ލޯބި އެބޭފުޅަކަށް ލިބިފައިވާ ހ. އާމުލީގެ ނިޝާން ޢިއްޒުއްދީންގެ ޢިއްޒަތުގެ ވެރިޔާ ޢަބްދުﷲ ޞާދިޤު، ސޯދުބެއަށެވެ.

ނިޝާން ޢިއްޒުއްދީންގެ ޢިއްޒަތުގެ ވެރިޔާ ޢަބްދުﷲ ޞާދިޤު، ސޯދުބެއަކީ ތަފާތު ވަޒަންތަކަށް، އެކި މަޢުޟޫތަކަށް މޮޅު ޅެންތަކެއް ހައްދަވާފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. ވައިގައި ހިފާފައިވާ ރީތި ޅެމާއި ލަވަ ސޯދުބޭގެ ޅެންބަހުރުވައިގެ ތެރެއިން ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ.

ސޯދުބެގެ ޅެންވެރިކަން:

ސޯދުބޭގެ ޅެންތަކަކީ އޭގައި ޚާއްސަ ސިފަތަކެއް އެކުލެވޭ މޮޅު ޅެންތަކެކެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެއް ސިފައަކީ ފުން މާނަ އެކުލެވޭ ވާހަކަތައް ވަރަށް ސާދާކަމައެކު ޅެންތަކުގައި ގެނެސްފައި ހުރުމެވެ. މިގޮތަށް ހައްދަވާފައިވާ ޅެންތަކުގެ ތެރޭގައި ދީނީ ކަންކަމަށް އަޅުގަނޑުމެން ދުރުވާކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވަމުން ހެއްދެވި "ދެންވެސް ކިޔަނީ އިސްލާމުންނޭ" މި ޅެމާއި ކޮރަޕްޝަނާ ބެހޭގޮތުން ހެއްދެވި "ނޭނގޭ ބާރު" މި ޅެން ހިމެނެއެވެ.

ސޯދުބެއަކީ އެކިއެކި މުނާސަބާތަކާ ގުޅުވައިގެންވެސް ރީތި ޅެމާއި ލަވަ ހެއްދެވި ބޭފުޅެކެވެ. އެގޮތުން އެކި ދުވަސްތަކާއި ޢީދާއި މެހެމާނުންނަށް މަރުޙަބާ ކިޔުމަށާއި ޝުކުރު ދެންނެވުމަށްވެސް ސޯދުބޭ ޅެން ހެއްދެވިއެވެ. މިގޮތަށް ހެއްދެވި ޅެންތަކުގެ ތެރެއިން އަޟްޙާ ޢީދާ ގުޅުވައި ހެއްދެވި "ޢީދު އައީ ހިނިތުންވަމުން، މާމަލުގައި ނަލަ ކުލަ ޖައްސަމުން" މިލަވައަކީ އަޟްޙާ ޢީދުގެ މައި ލަވައިގެ ގޮތުގައި މަޝްހޫރުވި ސޯދުބެގެ އުފެއްދުމެކެވެ.

ސޯދުބެވަނީ ކުޑަކުދިންނަށް ޚާއްސަކޮށްގެންވެސް ގިނަ ދޫފުރޮޅިތަކެއް ހައްދަވާފައެވެ. މިގޮތަށް ހެއްދެވި ބައެއް ޅެންތަކަކީ އަދިވެސް ރާއްޖޭގައި ވަރަށް މަޝްހޫރު ފަސޭހައިން ހިތުގައި އެޅޭގޮތަށް ބަސްތައް އަމުނާފައިހުރި ޅެންތަކެކެވެ. މީގެ މިސާލުތަކުގެ ތެރޭގައި "ޗުއިންގަމް ޗުއިގަމް"، "މިއިނގިލި ބުންޏޭ"، "ހަޑިގިއްލާ" މިފަދަ ޅެންތައް ހިމެނެއެވެ. ކޮންމެއަކަސް ސޯދުބޭގެ ޅެންވެރިކަމުގެ ބަގީޗާގައި މާތައް ގިނަވެފައި އެހާމެ ރީއްޗެވެ.

ޕީއެސްއެމް ނިއުސްއަށް ސޯދުބެ ދެއްވި ބަސްދީގަތުން:

މިއަހަރުގެ ޅެންވެރީންގެ ދުވަހާ ގުޅުވައިގެން ސޯދުބެވަނީ ޕީއެސްއެމް ނިއުސްއަށް ވަރަށް ޚާއްސަ ބަސްދީގަތުމެއްދެއްވާފައެވެ. އާލާސްކަންފުޅުގައި ދާންމަތިވެފައި އޮންނެވި ނަމަވެސް، ސޯދުބެވަނީ ދިވެހި އުންމަތަށް ވަރަށް ޚާއްސަ މެސެޖުތަކެއް ދެއްވާފައެވެ.

މި ބަސްދީގަތުމުގައި އެތައް ދުވަހެއް ވަންދެން ސޯދުބެ އުނގަންނައިދިން ދިވެހިބަހަށް އަލިއަޅުވާލެއްވިއެވެ. އެގޮތުން ދިވެހިބަސް އުވިގެނެއް ނުދާނެކަމަށް ސޯދުބެ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ދިވެހިބަހުގެ ހަމަތަކާއި އުޞޫލުތަކާ އެއްގޮތަށް ބަސް ބޭނުންކުރުމަށް ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ސޯދުބެ އިލްތިމާސްކުރެއްވިއެވެ.

"ދިވެހިބަސް ގެއްލިގެނެއް ނުދާނެ. އެއީ ވާނެ ކަމެއް ނޫން. ދިވެހިން ދެމިތިބިހާ ހިނދަކު ބަސް ދެމިއޮންނާނެ. ބަހުގެ ހަމަތައް ގެއްލިފައިވެސް އަނެއްކާވެސް ރަނގަޅުވާނެ. ބަސް ގެއްލިދާނެތީ ބިރު ގަންނާނެކަމެއް ނެތް." ސޯދުބެ ވިދާޅުވިއެވެ.

ދިވެހި ޅެންވެރީންނަށްވެސް ސޯދުބެ މެސެޖެއް ދެއްވިއެވެ. އެގޮތުން ކުރީގެ ދިވެހި އަދީބުން ހައްދަވާފައިވާ ޅެންތައް މުތާލިޢާކޮށް، އެ ޅެންތަކުން ނަމޫނާ ލިބިގަނެގެން ޅެންވެރިކަމުގައި ކުރިއަށް ދިއުމަށް ސޯދުބެ އިލްތިމާސްކުރެއްވިއެވެ. މިއަދު ޢަމަލީ ގޮތުން މި ދާއިރާގައި ހަރަކާތްތެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ޅެންވެރީންނަށް ސޯދުބޭ ދެއްވި ނަޞޭހަތަކީވެސް މިއީއެވެ.

ސޯދުބެގެ އަދަބީ މަސައްކަތްތައް ކުރުކޮށް:

ސޯދުބެއަކީ މިއަދުގެ ދިވެހި ޅެންވެރީންގެވެސް އުސްތާޛެވެ. އެމީހުންގެ ހިތުގައި ސޯދުބެއަށް އޮތީ ޤަދަރާއި ލޯތްބެއެވެ. މިހާރު ބައެއް ދިވެހިބަހުގެ އުސްތާޛުން ވަނީ ސޯދުބެގެ ޅެންވެރިކަމާ ބެހޭގޮތުން އެމީހުންގެ ޝުޢޫރު ހިއްސާކޮށްފައެވެ. އެގޮތުން ސޯދުބެއަކީ އިހުގެ އުސްލޫބުތައް ޅެންވެރިކަމުގައި ހިފެހެއްޓި މޮޅު ކުޅަދާނަ ޝާއިރެއްކަން އެ ބޭފުޅުން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

"ސޯދުބެއަކީ ދިވެހި އަދަބިއްޔާތުގެ އެންމެ އުހުގައި ހުންނެވި ފަސްމީރު ކުރު ރުކެއް. އޭނާގެ ޅެންތަކުން އެންމެ ފާހަގަކުރެވޭ އެއް ސިފައަކީ ކުރު ޢިބާރާތަކުން ވަރަށް ފުން މާނައެއް ބަޔާންކޮށްދޭކަން." ދިވެހިބަހުގެ އުސްތާޛު ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ޖަމާލް އަބޫބަކުރު ވިދާޅުވިއެވެ.

"ސޯދިޤުގެ ޅެންވެރިކަން އެހެން ޝާޢިރުންނާ ތަފާތު. އޭނާގެ ޅެންވެރިކަމަކީ މިނިވަން، ދިވެހި، ދިވެހިވަންތަ ޅެންވެރިކަމަށް. ސޯދު ވަރަށް ގިނައިން ހުންނާނެ ބޭރު ބަހުން ހަދާފައި ހުންނަ ޅެން ދިވެހިބަހަށް ތަރުޖަމާކޮށްފައި. ނަމަވެސް އެ ޅެންތަކުގައިވެސް ދިވެހިވަންތަކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ހުންނާނެ." ދިވެހިބަހުގެ އުސްތާޛު (ފަރެސް) މުޙައްމަދު ޢާމިރު ވިދާޅުވިއެވެ.

ޅެންވެރިޔާ ޢަލީ މުސްޠަފާގެ އަރިހުން ދަރިވަރުވެ، މަދަރުސީ ހަޔާތުގައި ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ޅެމެއް ހެއްދެވި ސޯދުބެއަކީ މިފަހުން އުފެދުނު އެންމެ އުފެއްދުންތެރި އަދީބެވެ. ދެގޮތެއްނުވެ ދިވެހިބަހަށް ޚިދުމަތްކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ. ސޯދުބޭގެ އަދަބީ އުފެއްދުންތައް އެހާމެ ގިނައެވެ. ބަސް އުނގަންނަވައިދެއްވުމަށް ކުރެއްވި މަސައްކަތްޕުޅުތައް އަދި އެއަށްވުރެ މާ ގިނައެވެ. ސޯދުބެއަކީ ދިވެހިންގެ ދިވެހި މުދައްރިސެވެ. ހަމައެކަނި ކުޅަދާނަ ޅެންވެރިއެއްނޫނެވެ.

ސޯދުބޭގެ ޚިދުމަތް އަގުވަޒަންކޮށް، ސޯދެބެއަށް ވަނީ އެކި ދުވަސްވަރު އެކި ޝަރަފު ދިވެހި ދައުލަތުން އަރުވާފައެވެ. އެގޮތުން ދިވެހި ޅެންވެރިކަމުގެ ރޮނގުން 1992 ވަނަ އަހަރު ޢާންމު ޚިދުމަތުގެ ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިނާމު ލިބިވަޑައިގަތެވެ. އަދި 2019 ވަނަ އަހަރު ނިޝާން ޢިއްޒުއްދީންގެ ޢިއްޒަތުގެ ވެރިކަމުގެ ލަޤަބު ސޯދުބެއަށް ވަނީ އަރުވާފައެވެ.

ހުރިހާ ޅެންވެރީންވެސް މިއަދު ހަނދާކުރަންވީ ދެ ވާހަކައެކެވެ. އެއީ ދިވެހިބަސް އުވިގެން ނުދާނެކަމަށް ސޯދުބެ ދެއްވި ޔަޤީންކަމުން ހިތްވަރު ލިބިގަތުމެވެ. އަދި ކުރީގެ ޅެންތަކުގެ ފަށުވިކަން އެކުލެވުއްމަށް އިސްކަންދިނުމެވެ. މިއީ ސޯދުބޭގެވެސް އިލްތިމާސެވެ.