ފަލަސްޠީނުގެ ޣައްޒާގައި ހިންގި ގަތުލުއާއްމުތައް ހުށްޓައިލުމާ އެކު ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ އަނިޔާވެރިކަން އިތުރުކޮށް، ނުވަ މީހުން ޝަހީދު ކޮށްލައިފިއެވެ. އަސްކަރީ ހެލިކޮޕްޓަރުތަކުގެ އެހީތެރިކަމާ އެކު ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ނިރުބަވެރި ސިފައިން ވަދެފައި ވަނީ ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ހުންނަ ޖިނީނާއި އެ ސަރަޙައްދުގައި ހުންނަ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕަށެވެ. މިއީ، ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތްތައް ނައްތައިލުމުގެ ނަމުގައި ޔަހޫދީން ފަށާފައިވާ ޤަތުލުޢާންމެކެވެ.
ޒަޔަނިސްޓު އިސްރާއީލުގެ ހައްދުފަހަނަ އެޅި ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންުޔާހޫގެ އަމުރަށް ޔަހޫދީ ސިފައިން ހުޅަނގު އައްސޭރިއަށް އަރައި ޢުދުވާންތައް ހިންގަން ފަށާފައި ވަނީ، ޔަހޫދީންގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް މަދަދުގާރުގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް އެމެރިކާގެ 47ވަނަ ރައީސް ކަމުގެ މަޤާމުގެ ހުވައި ކުރައްވައި، އެ މަޤާމާ ޙަވާލުވެ ވަޑައިގެންނެވިތާ އެއް ދުވަސް ފަހުންނެވެ. ވެރިކަމާ ޙަވާލުވެ ވަޑައިގަތުމަށް ފަހު އޭނާ އެންމެ ފުރަތަމަ ވެސް ނިންމެވި އެއް ނިންމެވުމަކީ، ފަލަސްޠީނުގެ ރައްޔިތުންނާ ދެކޮޅަށް ލާއިންސާނީ އަދި ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތައް ދެމުންދާ ހައްދުފަހަނަ އެޅި ޔަހޫދީންނާ ދެކޮޅަށް އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ސަރުކާރުން އަޅާފައިވާ ދަތި ކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އުވައިލެއްވުމެވެ.
ޔަހޫދީ ސިފައިން ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ޢުދުވާން ހިންގަން ފަށާފައި މި ވަނީ، ޣައްޒާގެ މުސްލިމުންގެ ނަސްލުހޭދު ކުރަން ހިންގަމުން ދިޔަ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތައް 15 މަހަށް ފަހު މެދުކަނޑައިލާފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ. 2023 އޮކްޓޫބަރު 7ގައި ފެށި ޖަރީމާތައް މެދުކަނޑައިލާފައި ވަނީ ޖަނަވަރީ 19ވަނަ ދުވަހު، ޣައްޒާގައި ވެރިކަން ކުރާ ޙަމާސް ޖަމާޢަތާއި ޔަހޫދީންނާ ދެމެދު އަމަލު ކުރަން ފެށި ސުލްޙައިގެ އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުންނެވެ.
ޖިނީނަކީ ފަލަސްޠީނުގެ މިނިވަން ކަމަށް ޖިހާދު ކުރަމުންދާ ޖަމާޢަތްތައް ކަމުގައިވާ ޙަމާސާއި އިސްލާމިކް ޖިހާދުގެ މުޖާހިދުން ހަރަކާތްތެރިވާ ރަށެކެވެ. ޔަހޫދީ ފައުޖުން ޖިނީނަށް އަރައި ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތައް ހިންގަން ފެށުމާ އެކު، ޙަމާސުން ވަނީ ޔަހޫދީންގެ ނިރުބަވެރި ސިފައިންނާ ކުރިމަތިލުމަށް އެ ޖަމާޢަތުގެ މުޖާހިދުންނަށް އަމުރު ކޮށްފައެވެ. ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ސިފައިން ޖިނީނަށް އަރައިގަތުމާ އެކު، އެ ސަރަޙައްދުގައި އަމަން ބަލަހައްޓަމުން ދިޔަ ފަލަސްޠީނުގެ ސަލާމަތީ ބާރުގެ ސިފައިން ވަނީ އެ ސަރަޙައްދު ދޫކޮށް ގޮސްފައެވެ.
ފަލަސްޠީނުގެ ޞިއްޙަތާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން ބުނީ، ޔަހޫދީ ފައުޖުގެ ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތަކުގައި ޝަހީދު ކޮށްލާފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު ނުވައަކަށް އުފުލިފައިވާ ކަމުގައެވެ. އަދި، އިތުރު 35 މީހުން ޒަޚަމު ކޮށްލާފައިވާ ކަމުގައެވެ. މީގެ ހަފުތާއެއްހާ ދުވަސް ކުރިން ވެސް ޔަހޫދީ ފައުޖުން ވަނީ އަސްކަރީ މަތިންދާބޯޓުތައް ބޭނުންކޮށް ޖިނީން ރެފިއުޖީ ކޭމްޕަށް ބޮންއަޅައި، ތިން މީހުން ޝަހީދު ކޮށްލާފައެވެ. އެ ޙަމަލާތަކުގައި ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ޒަޚަމު ކޮށްލިއެވެ.
ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ވަޒަންވެރި ކޮށްފައިވާ ހައްދުފަހަނަ އެޅި ޔަހޫދީންގެ ގުރޫޕުތަކުން ވެސް ދަނީ އެ ސަރަޙައްދުގައި ދިރިއުޅޭ ފަލަސްޠީނުގެ ޢާންމުންނަށް އަމާޒުކޮށް ނިރުބަވެރި ޙަމަލާތައް ދެމުންނެވެ. މި ގޮތުން، ހައްދުފަހަނަ އެޅި ޔަހޫދީންގެ ބައިގަނޑަކުން ވަނީ ޤަލްޤިލިއްޔާ ކައިރީގައި އޮންނަ އަލް-ފުންދުޤް އަވަށަށް ވަދެ، އެ އަވަށުގައި ދިރިއުޅޭ ޢާންމުންގެ ގެދޮރާއި މުދަލަށް ގެއްލުން ދީފައެވެ. އަދި ގެތަކާއި އެއްގަމު އުޅަނދު ފަހަރުގައި ހުޅުޖަހައި، ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ދީފައެވެ.
ހުޅަނގު އައްސޭރިއަކީ 1967ވަނަ އަހަރު ޔަހޫދީން ފޭރިގަނެފައިވާ ފަލަސްޠީނުގެ ބިމެކެވެ. ހުޅަނގު އައްސޭރީގައި ދިރިއުޅޭ 2.7 މިލިޔަން މީހުންގެ މައްޗަށް ޔަހޫދީން ހިންގަމުން ދަނީ އިސްތިޢުމާރީ ވެރިކަމެކެވެ. އެ ސަރަޙައްދުގައި 700,000އެއްހާ ޔަހޫދީ ވަޒަންވެރިން ވެސް ދިރިއުޅެއެވެ. އެ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ޔަހޫދީން ވަޒަންވެރި ކުރުވާފައި ވަނީ ބައިނަލްއަޤުވާމީ ޤާނޫނުތަކާ ޚިލާފަށެވެ.