ރަށްރަށުގައި ކޮންމެވެސް ތަންނެެއް ހަދާ އެ ސަރަހައްދަކަށް ކުނި އަޅަމުން އަންނަތާ ވީ ދުވެހެއްވެސް ނޭގޭ ހިސާބުތައް އެބައޮތެވެ. ބައެއް ރަށްރަށުގައި ކުނި އެނދުމުގެ މަސައްކަތްވެސް ކުރެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އޭގެ ސަބަބުން މާބޮޑު ހައްލުތަކެއް ލިބިފައެއް ނުތެވެ. ކުނި ޖަމާވަމުން ޖަމާވަމުން ގޮސް ބޮޑެތި ކުނީގެ ފަރުބަދަތައް ހުރި ރަށްރަށްވެސް މަދެއް ނޫނެނެވެ. ރަށުގައި މެހި ގިނަވެ ބަލިތައް އިތުރުވެ ރައްޔިތުން ތިބީ ހަދާނެ ގޮތެއް ނެތިފައެވެ.
ޒަމާންވީ ކުނި ފަރުބަދަތައް ސަރުކާރުގެ ލޮލުގައި
ރަށްރަށުގައި ކުނި މެނޭޖްކުރާނެވެސް ނެތެވެ. ކުނި އަޅާ ބެލެހެއްޓޭނެ ގޮތެެއް ނެތްތާ އެކަމަށް ރަނގަޅު މަރުކަޒެއްވެސް ނެތެވެ. ކުނި ނައްތާލެވޭނެ އިންތިޒާމުތަކެއް ހޯދަން ރަށްތަކުން ސަރުކާރަށް ހުށައެޅި ޝަކުވާތައް އޮތީ ފުނިޖެހި އެހާލަތުގައެވެ.
ޒަމާންވީ ޝަކުވާތައް ކިޔާ ރަށްރަށުގައި ހުރި ކުނި ގޮނޑުތައް ހުސްކުރުމަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އެންގެވުމަށްް އެ މަސައްކަތް 2021 ވަނައަހަރު ފެށިއެވެ. ވެރިރަށް މާލެއިން އެކަނި ކުނި ނަގާނަގާ އޮތް ވެމްކޯ މަސައްކަތް ފުޅާކޮށްް ރަށްރަށަށް ދަތުރު ފަށާ ބޮޑެތި ކުނިގޮނޑުތައް ހުސްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށިއެވެ. ލަސްތަކެއްނުވެ ރަށްރަށުގައި މިގޮތަށް ހުރި ބޮޑެތި ކުނީގެ ފަރުބަދަތައް ތިރިވާން ފަށާ ތަން ސާފުވެ ރައްޔިތުންގެ ބޮލުގެ ޒަމާންވީ ރިހުންގަނޑު ފިިލަން ފެށިއެވެ.
ލައްކަ ޓަނު، މާލެއިން ބޭރުގައި ހުރި އެންމެ ބޮޑު ގޮނޑު
އާބާދީގެ ގޮތުން ބޮޑު ކުޅުދުށްފުށީގައި ކުޑަކުޑަ ކުނި ކޮށްޓެއްގެ ގޮތުގައި ފެށުނު ތަނަށް ފުރަތަމަ ކުނި އެޅީ ނިކަން ބަލައިގެންނެވެ. ފަހުން އެމީހަކަށް ފަސޭހަ ހިސާބަކަށް ގޮސް ކުނިކޮތޮޅު އެއްލާލަމުން އައިސް ކޮއްޓަށް ދާން އޮތް މަގުވެސް ބެދި ބޮޑު ކުނީގެ ފަރުބަދައަކަށް އެތަން މިވަނީ ވެފައެވެ. މިތަން މިގޮތުގައި ހުންނަތާ ވިއްސަކަށް އަހަރުވެދާނެއެވެ. ރަށުގެ ރީތި މަލަމަތިން ފެންނަނީ ކުނި މެހި ބުރާ ބޮޑު ފަރުބަދައެކެވެ.
މި ފަރުބަދައިގައި އެކި ބާވަތުގެ ކުނި ހިމެނޭހެން 100،000 ވުރެ ގިނަ ކުނި އެބަހުއްޓެވެ. އެރަށުގެ ކުނިތައް ސާފުކޮށް ރަށުން ބޭރުކޮށްލަން ވެމްކޯ ޓީމުން ހަވާލުވެ މަސައްކަތް އެ އޮތީ ފަށާފައެވެ. އެޓީމުގެ އަމާޒަކީ ދުވާލަކު 600 ޓަނުގެ ކުނި ބޭރުކޮށް ކުނި ކޮށި ބިމާހަމަކޮށް ސާފުކޮށްލުމެވެ. އަދި އެކަން ނިންމާލާ އެރަށުގެ ކުނި ކޮށި ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސައްކަތްވެސް ވެެމްކޯއިން ދެން ކުރަން އޮތީ ތައްޔާރަށެވެ. އަދި އެ ވަރަކުން ނިމުނީކީއެއްވެސް ނޫނެނެވެ. އެރަށު ގޭބިސީތަކުން އުފައްދާ ކުނި އުކާލުމުގެ ޚިދުމަތް ފެށުމަށްވެސް އެކުންފުނިން އަންނަނީ ތައްޔާރުވަމުންނެވެ.
ފުރަމަ ފެށީ މާލެއިން، ހަތަރު އަހަރު 48 ގޮނޑު
ކުނީގެ އެންމެ ބޮޑު ފަރުބަދެއް އޮތީ މާލޭގައި އުފެދޭ ކުނި ނައްތާލަން އަޅަންމުން ދިޔަ ތިލަފުށީގައެވެ. އެތަނުގައި އޮތް ފަރުބަދަ ބޮޑުވެ އެކުނިތައް އަނދަން ޖެހި ހުޅުން އަރަމުންދިޔަ ދުމުގެ އަސަރު މުޅި މާލެއަށް ކުރަމުންދިޔައެވެ. ހާއްސަކޮށްް މާފަންނާއި ވިލިގިނލީގެ ރައްޔިތުންނަށެވެ. އިރަށް ވައި ހުންނަ ދުވަހަކު ހާބަރު ކަޑަތަކުގައި ސައިތައްޓެއް ބޯލަން ނުތިބެވިގެން އެ ޝަކުވާތައްވެސް ކުރިއެވެ. ސަރުކާރުން ނުކުތް ގޮތަށް ނުކުމެ އެތަނުން އަރަމުންދިޔަ ދުން ހުއްޓުވާ ތަން ހުސްކޮށް ފެހިކުރުމުގެ މަސައްކަތް އެދަނީ ކުރަމުންނެވެ. ކުރީގެ ޝަކުވާތައް ހަަނދާންވެސް މަދު ބަޔަކު ނޫނީ ނެތް ކަންނޭގެއެވެ.
- 2021 ވަނަ އަހަރު 17 ރަށަކުން 25000 ޓަނު
- މިއަހަރުގެ މިހާތަނަށް 8 ރަށަކުން 5000 ޓަނު
މާލެއިން ފެށި މަސައްކަތް ރަށްރަށަށް ގެންގޮސް ރަށްރަށުގައި ހުރި ކުނިތައްވެސް އެރަށްރަށުން ނެރި ހުސްކޮށްލައިފިއެވެ. މިދިޔަ ހަތަރު އަހަރުގެ ތެރޭގައި 48 ގޮނޑެއް ސާފުކޮށްދީފިއެވެ. އެތައް ރަށެއްގެ ޒަމާންވީ ޝަކުވާތައް ނިމުމަކަށް ގެނެސްދީފިއެވެ. ނާޒުކު ތިމާވެއްޓާއި ރައްޔިތުން ސިއްހަތަށްް ސަމާލުކަން ދިނުމުގައި ވަކި އަތޮޅަށް ވަކި ރަށަކަށް ނުބަލާ ސަރުކާރުން އަންނަނީ އެ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.