ވިއްސާރައިން ލިބޭ ގެއްލުން ކުޑަކުރުމަށް ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތަކާއެކު ފަރުދީ ޒިންމާވެސް މުހިއްމު
ރާއްޖޭގެ އެކި ސަރަޙައްދުތަކަށް މިހާރު ކުރަމުންދާ ވިއްސާރައިގައި ހިތާމަވެރި އެކި ޙާދިސާތައް އަންނަނީ ހިނގަމުންނެވެ. ވޭތުވެދިޔަ 24 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައިވެސް މިފަދަ 4 ޙާދިސާއެއް ހިނގާފައިވާކަމަށް އެމް.އެން.ޑީ.އެފް އިން މައުލޫމާތު ދެއްވައެވެ.
ރާއްޖެއަށް މިދުވަސްވަރުކުރަމުންދާ ވިއްސާރައަކީ ރާއްޖެމަތީ އުފެދިފައިވާ ލޯ ޕްރެޝަރ ޓްރަފެއްގެ ސަބަބުން ކުރާ ވިއްސާރައިގެ އިތުރުން ރާއްޖެއަށް ކުރަމުންދާ ހުޅަނގު މޫސުމުގެ ވިއްސާރަ ނިމި އިރުވައި މޫސުން ފެށުމާގުޅިގެން ކުރަމުންދާ ވިއްސާރައެއްކަމަށް މޫސުމާބެހޭ ޤައުމީ އިދާރާއިން ވިދާޅުވެއެވެ. މި ވިއްސާރައިގެ އަސަރު މުޅި ރާއްޖެއަށް ކުރާނެކަމަށް މޫސުމާބެހޭ ޤައުމީ އިދާރާއިން ލަފާކޮށްފައިވާއިރު، ވިއްސާރައިގެ ސަބަބުން އާއްމުންގެ ފުރާނަ އާއި މުދަލަށް ލިބިދާނެ ގެއްލުމަކުން ސަލާމަތްކުރުމަށް ޤައުމީ ދިފާއީ ބާރު އެމް.އެން.ޑީ.އެފުން ވަނީ ފުރިހަމައަށް ތައްޔާރުވެފައެވެ.
މި ވިއްސާރައިގައި މިމަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ މާލެއަށް ދެގަޑިއިރަށްވުރެ ގިނައިރުވަންދެން މެދުނުކެނޑި ބޯކޮށް ވާރޭ ވެހުމުގެ ސަބަބުން މާލޭގެ ބޮޑެތި މަގުތަކާއި އެކި ސަރަޙައްދުތަކުގައި ފޫޓަކަށްވުރެ މައްޗަށްވަނީ ފެން ބޮޑުވެފައެވެ. މިފަދަ ޙާދިސާތަކުގެ ސަބަބުން ގޭގެއަށް ފެންވަދެ، މުދަލަށް ގެއްލުންވުމުގެ އިތުރުން ހިނގާފާނެ ކަރަންޓު ނުވަތަ އަލިފާނުގެ ޙާދިސާއަކަށް ސަމާލުވެ އެމް.އެން.ޑީ.އެފްގެ ފަޔަރ އެންޑް ރެސްކިއު ސަރވިސް އޮތީ ތައްޔާރީ ޙާލަތުގައެވެ.
މާލޭ ފަޔަރ ސްޓޭޝަންގެ ސްޓޭޝަން ކޮމާންޑަރ މޭޖަރ އަޙްމަދު ފާއިޒް ރަޝާދު ވިދާޅުވީ، މިމަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ މާލޭގައި ފެން ބޮޑުވުމާގުޅިގެން ހިންގި ޚާއްސަ އޮޕަރޭޝަންގައި މަގުތަކުން ފެން ހިންދުމުގެ މަސައްކަތުގައި މާލޭގެ 5 ސަރަޙައްދެއްގައި ޕަމްޕް ސްޓޭޝަންތައް ޤާއިމުކޮށް، ފެން ހިންދުމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްފައިވާކަމަށެވެ. އަދި އެ މަސައްކަތް އެއްކޮށް ނިންމާލެވުނީ ޖެހިގެން އައިދުވަހުގެ ހެނދުނު 7:30 ހާއިރުކަމަށްވެސް މޭޖަރ ފާއިޒް ވިދާޅުވިއެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެންގެ ފުރަތަމަ ޓީމު ފޮނުވާލީ އެސް.ޓީ.އޯ ފުށްގުދަނާ ދިމާލަށް އާއްމުކޮށް ފެންބޮޑުވާ ސަރަޙައްދެއްކަމަށްވާތީވެ އެ ސަރަހައްދުގައި ފުރަތަމަ ޕަމްޕް ބެހެއްޓީ. އެއަށްފަހު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާހަގަކުރެވުނު ހިސާބެއް އައިޖީއެމްއެޗާއި ތާޖުއްދީން ސްކޫލް އެ ދޭތެރެ. އެމަގުގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ދެވަނަ ޕަމްޕް ބެހެއްޓީ. ގާތްގަނޑަކަށް ބުނާނަމަ 5 ސަރަޙައްދެއްގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ޕަމްޕު ސްޓޭޝަންތައް ބެހެއްޓިން. އެރޭ ކުރެވުނު މަސައްކަތުން ހެނދުނު 7:30 ވާން އުޅެނިކޮށް އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެއްކޮށް ފެން ހިއްކުމުގެ މަސައްކަތް ނިންމާލެވުނީ. އަޅުގަނޑުމެން ވާނީ މާލޭގެ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ރިކުއެސްޓްކުރި 4 ގެއަކަށް ވެލި ބަސްތާ ޖެހުމުގައި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދީފައި" މޭޖަރ އަޙްމަދު ފާއިޒް ރަޝާދު ވިދާޅުވިއެވެ.
ގުދުރަތީގޮތުން ރާއްޖެ އުފެދިފައިވާ ގޮތުންނާއި، ރާއްޖޭގެ ދަތުރުފަތުރުގެ ކަންކަން ރޭވިފައިވާގޮތުން، ކަނޑުދަތުރުފަތުރަކީ ދިވެހިންގެ ދިރިއުޅުމާ ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅި ލާމެހިފައިވާ ކަމެކެވެ. މޫސުން ގޯސް ދުވަސްވަރުގައި ކަނޑުމަތީގެ ހިތާމަވެރި ޙާދިސާތައް ހިނގާ ނިސްބަތް ފަހަކަށް އައިސް ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ.
މިދުވަސްވަރަކީ މޫސުން ގޯސް ދުވަސްވަރަކަށް ވާތީވެ، ކަނޑުދަތުރުކުރާ ފަރާތްތަކުން މޫސުމަށް ބަލައިގެން ދަތުރުކުރުމަށާއި، ދަތުރުކުރާ އުޅަނދަކީ އެ ދަތުރަކަށް އެކަށޭނަ އުޅަނދެއްތޯ ޔަޤީންކުރުމަށް އެމް.އެން.ޑީ.އެފް ގޯސްޓްގާޑުން ވަނީ އިލްތިމާސްކޮށްފައެވެ. އަދި ދަތުރުކުރާ މަގާއި، އެ ސަރަޙައްދެއްގެ މޫސުމާބެހޭ އެންމެފަހުގެ މަޢުލޫމާތު އުޅަނދު އޮޕަރޭޓްކުރާ ފަރާތުން އެ އުޅަނދެއްގެ ވެރި ފަރާތާއި ހިއްސާކުރުމަކީވެސް މުހިއްމުކަމެއްކަން ކޯސްޓްގާޑުން ފާހަގަކުރައްވައެވެ. މޫސުން ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން އެންމެ އާއްމުގޮތެއްގައި ރިޕޯޓު ކުރަނީ ނަގިލި ކަނޑައިގެން ދިއުމާއި، ދިޔަވުމާއި، ފަރަށް އެރުމާއި، ދޯނިފަހަރު ބިންދައިގެން ދިއުންފަދަ ޙާދިސާތައްކަމަށް ކޯސްޓްގާޑުން ވަނީ ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.
އެމްއެންޑީއެފް ކޯސްޓްގާޑުގެ ކޮމަޑާންޓް ކާނަލް މުހައްމަދު ސަލީމް ވަނީ މިފަދަ ދުވަސްވަރެއްގައި އަޅާފައި ހުންނަ އޮޑިދޯނި ފަހަރާއި، ސަފާރީތަކާއި، އެކި އެކި ކަންކަމުގައި ބޭނުންކުރާ ސަޕްލައި ދޯނިތައްވެސް ބެލެހެއްޓުމަށް ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއްދިނުމަށް އާއްމުންނަށް އިލްތިމާސްކުރައްވާފައެވެ.
"މިދުވަސްކޮޅު މުވައްޒަފުންވެސް އެކި ފަރާތްތަކުން ގެންގުޅޭ ޢަދަދުވެސް ތަންކޮޅެއްމަދު. އެހެންވީމަ މިހާރަށްވުރެ ބޮޑަށް ޚާއްސަކޮށް އަޅާފައި ހުންނަ ދޯނިފަހަރާއި ސަފާރީތައްވެސް އަދި އޭގެ އިތުރުން އެކި އެކި ކަންކަމުގައި ބޭނުންކުރާ ސަޕްލައި ދޯނިތައްވެސް ބެލެހެއްޓުމުގެ ބައި ތަންކޮޅެއް ބޮޑަށް ގެންދަންޖެހޭނެ. އެއީ އަގުބޮޑު މުދާ އެގޮތަށް އަދި މީހުން މަދުވިކަމުގައިވިޔަސްވެސް ދޫކޮށްލާފައިހުރީމަ ދެން ކުރިމަތިލާންޖެހޭ ދަތިތަކާއި ގެއްލުން މާ ބޮޑު. އެހެންވީމަ އޮނޑިދޯނިފަހަރު ބެލެހެއްޓުމުގައި މިހާރަށްވުރެ ބޮޑަށް ސަމާލުކަންދިނުން ވަރަށް މުހިއްމު" ކާނަލް މުހައްމަދު ސަލީމް ވިދާޅުވިއެވެ.
މޫސުމާބެހޭ މަޢުލޫމާތު ދިނުމަށް މެޓް އޮފީހުން ކުރާ މަސަައްކަތްތަކާއި، މޫސުން ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވެދާނެ ހާދިސާއަކުން ރައްކާތެރިވެތިބުމަށް ސަލާމަތީ ބާރުތަކުން ކުރާ މަސައްކަތްތަކުގެ އިތުރަށް މިކަމުގައި ފަރުދީ ޒިންމާއަކީވެސް މުހިއްމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ. މިފަދަ ޙާދިސާތައް މަދުކޮށް ލިބޭ ގެއްލުން ކުޑަކުރުމަށް ސަލާމަތީ ބާރުތަކުން ކުރާ މަސައްކަތާއި އެއްވަރަށް މިކަމުގައި ފަރުދީ ޒިންމާވެސް އަދާކުރަން އެބަޖެހެއެވެ.
މޫސުމަށް ސަމާލުވުމުގެ ގޮތުން މެޓް އޮފީހުން ނެރޭ އެލަރޓް މެސެޖްތަކާއި ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ދޭ އިރުޝާދުތަކާ އެއްގޮތަށް ޢަމަލުކުރުމަކީ ކޮންމެހެން މުހިއްމުކަމެކެވެ. އަދި މިފަދަ ދުވަސްވަރެއްގައި ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ދަތުރުތައް ފިޔަވައި އެހެން ދަތުރުތައް ކުރުމަކީ އެހާ ރައްކާތެރިކަމެއްނޫނެވެ. އެހެންކަމުން އެސްކަރޝަންތަކަށާއި، މަސްދަތުރުތަކަށާއި ޕިކްނިކް ހެދުމަށް ކައިރި ފަޅު ރަށްރަށަށާއި ފިނޮޅުތަކަށް މިދުވަސްވަރު ދަތުރުކުރުން ރަނގަޅެއް ނޫނެވެ. އަދި ޒަރޫރީ ބޭނުމެއްގައިވެސް ދަތުރުކުރާކަމަށް ވާނަމަ އެކަން ކޯސްޓްގާޑުގެ ހިލޭ ގުޅޭ ނަންބަރު 191 އަކަށް ގުޅުއްވައި ހިއްސާކުރުމަކީވެސް މުހިއްމު ކަމެކެވެ.