ތުރުކީވިލާތުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބާއި ޢާންމު އިންތިޚާބުގެ ވޯޓުލުން ފެށިގެން ކުރިއަށް އެބަދެއެވެ. މިއީ، ފާއިތުވި 100 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެ ޤައުމުގައި ބާއްވާ އެންމެ ވާދަވެރި އިންތިޚާބުތަކުގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭއިރު، މިއީ ރައީސް ރަޖަބް ޠައްޔިބް އުރުދުޣާނަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޮޑު އިމްތިހާނެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވެއެވެ. ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ކާމިޔާބީ ނުހޯދިއްޖެ ނަމަ، އުރުދުޣާންގެ 20 އަހަރުވީ ދިގު ވެރިކަން ނިމުމަކަށް އަންނާނެއެވެ. ތުރުކީވިލާތުގެ ރައީސް ކަމުގެ މަޤާމަށް އޭނާ އިންތިޚާބުކޮށްފައި ވަނީ 2014 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓު މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.
މި އިންތިޚާބުތަކާ އެކު 85 މިލިޔަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ ތުރުކީވިލާތުގައި ވެރިކަން ކުރާނީ ކާކުކަން ކަނޑައެޅުމުގެ އިތުރުން، ވެރިކަމުގެ ނިޒާމަށް ވެސް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި، ނޭޓޯގެ މެންބަރު ޤައުމެއް ކަމުގައިވާ ތުރުކީވިލާތުގެ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތަށް ވެސް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އަންނާނެ ކަމަށް މަސްރަޙު ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ގަބޫލުކުރެއެވެ.
ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި އުރުދުޣާނާ ވާދަ ކުރައްވަނީ ހަ އިދިކޮޅު ޕާޓީއެއް ހިމެނޭހެން އެކުލަވައިލާފައިވާ ކޯލިޝަންގެ ކެނޑިޑޭޓު ކެމާލް ކްލިޗްތަރޯލޯއެވެ. ވޯޓުލުން ފެށުމުގެ ކުރިން ނަގާފައިވާ ޕޯލްތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އިންތިޚާބު ކާމިޔާބު ކުރުން އެންމެ ގާތީ އޭނާއެވެ. ނަމަވެސް، އިންތިޚާބުގައި ވޯޓުލާ މީހުންގެ 50 އިންސައްތައަށް ވުރެ ގިނަ ވޯޓު އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ކާމިޔާބު ނުކުރެވިއްޖެ ނަމަ، މޭ މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހު ދެވަނަ ބުރެއްގެ ވޯޓުލުން ބާއްވާނެއެވެ.
ތުރުކީވިލާތުގައި ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ވޯޓުލުން ފަށާފައި މި ވަނީ، ފެބުރުވަރީ 6 ވަނަ ދުވަހު އެ ޤައުމަށް އައި ބާރުގަދަ ބިންހެލުމުން އަރައިނުގަނެވިގެން އުޅެނިކޮށެވެ. ބިންހެލުމުގައި އެ ޤައުމުން 50,000 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވިއެވެ. ބިންހެލުމާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަމަލުކޮށްފައިވާ ގޮތާ މެދު ގިނަ ބަޔެއްގެ ފާޑުކިޔުންތައް އުރުދުޣާނަށް ވަނީ ކުރިމަތިވެފައެވެ. އަދި، އެއީ ވޯޓަށް އަސަރު ކުރުވާނެ ކަމެއް ކަމަށް މަސްރަޙު ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ.
މީގެ އިތުރުން އުރުދުޣާންގެ ދިގު ވެރިކަމުގައި ފާގަތިކަމާއި، ހަމަހަމަ ކަން ގެއްލި ތަފާތުކުރުން އިތުރުވެ، އިންފްލޭޝަން އުފުލި ތަކެތީގެ އަގުތައް އިންތިހާއަށް ބޮޑުވެފައިވާ ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރެއެވެ. އުރުދުޣާންގެ ވެރިކަމުގައި ތުރުކީވިލާތުގެ ރައްޔިތުންގެ އިންސާނީ ހައްޤުތަކުގެ ހާލަތު ދަށަށް ގޮސްފައިވާ ކަމަށް ހިޔުމަން ރައިޓްސް ވޮޗުން 2022 ވަނަ އަހަރު ޝާއިޢުކުރި ރިޕޯޓެއްގައި ވެސް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
ރިޔާސީ އިންތިޚާބެކޭ އެއްގޮތަށް ޢާންމު އިންތިޚާބުގައި ވެސް އުރުދުޣާންގެ އޭ.ކޭ. ޕާޓީއާއި އެމް.އެޗް.ޕީ.އަށް ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައި ވަނީ އިދިކޮޅުގެ ގުޅިފައިވާ ކޯލިޝަނަކާއެވެ. ކްލިޗްތަރޯލޯގެ ނޭޝަނަލް އެލަޔަންސާ ގުޅިފައިވާ އިދިކޮޅު ޕާޓީތަކުގެ ތެރޭގައި ރިޕަބްލިކަން ޕީޕަލްސް ޕާޓީ (ސީ.އެޗް.ޕީ) ވެސް ހިމެނެއެވެ. އެއީ، ތުރުކީވިލާތުގެ ބާނީގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ މުޞްޠަފާ ކަމާލް އަތާތުރްކު އުފައްދަވާފައިވާ ޕާޓީއެކެވެ. ކްލިޗްތަރޯލޯއާ އެކު ކޯލިޝަން އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިނުވި ނަމަވެސް، އިދިކޮޅު ޕީޕަލްސް ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ (އެޗް.ޑީ.ޕީ)އިން ވެސް އިންތިޚާބާ ކުރިމަތިލާފައި ވަނީ އުރުދުޣާނާ ދެކޮޅަށެވެ.
އުމުރުފުޅުން 69 އަހަރުގެ އުރުދުޣާނަކީ ދޫހެލޭ ބޭފުޅެކެވެ. އަދި، ކެމްޕޭން ކުރުމުގެ އުކުޅުތައް ވަރަށް ފުރިހަމައަށް ދެނެވަޑައިގަންނަވާ، ވިސްނުންތެރި، ތޫނުފިލި ބޭފުޅެކެވެ. ކުރިއަށް އޮތް ބޮޑު އިމްތިޚާނުން ފާސްވުމަށް އޭނާ ގެންދަވަނީ ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރައްވަމުންނެވެ. 2016 ވަނަ އަހަރު އޭނާގެ ސަރުކާރު ބަޣާވާތަކުން ވައްޓައިލަން ކުރި މަސައްކަތްތައް އޭނާ ވަނީ ނާކާމިޔާބު ކޮށްލާފައެވެ. އަދި، އޭނާއާއި އޭނާގެ ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނާ ދެކޮޅަށް ކޮރަޕްޝަންގެ ގިނަ ތުހުމަތުތަކެއް ކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް، އެ ދަޢުވާތައް ކާމިޔާބުވެފައެއް ނުވެއެވެ.
އުރުދުޣާނާ އިންތިޚާބުގައި ވާދަކުރައްވާ 74 އަހަރުގެ ކްލިޗްތަރޯލޯއަކީ ކުރިން ސަރުކާރުގައި ސިވިލް ސަރވެންޓެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެކެވެ. އުރުދުޣާން ގެންގުޅުއްވި އިޤްތިޞާދީ ސިޔާސަތުކާއި، ހަރުކަށި ގޮތްތައް ދޫކޮށްލައްވާނެ ކަމުގައި އޭނާ ގެންދަވަނީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ. އަދި، ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބަރުލަމާނީ ނިޒާމަކަށް ބަދަލު ކުރުމަކީ ވެސް އޭނާގެ ވަޢުދެކެވެ. އަދި، ޝަރުޢީ ދާއިރާ މިނިވަން ކުރަން ވެސް އޭނާ ވަނީ ވަޢުދުވެ ވަޑައިގަންނަވާފައެވެ.